Daar zeilde op de Noordzee… (27 mei 2023, Texel-IJmuiden 43 mijl)

De tocht der tochten! Voor ons dan. Eindelijk echt de Noordzee op. Hoewel we vorig jaar natuurlijk bij Zeeland een stukje Noordzee hebben meegepikt (van Hellevoetsluis-Haringvliet naar Roompot-Oosterschelde). Maar toen was de zee echt vlak.

Eerst moeten we nog zien weg te komen. Ondertussen (want Pinksterweekend) is het een stuk drukker geworden in de haven. De wind kan hier je boot raar te pakken krijgen en we manoevreren niet zo makkelijk. Dus gebruiken om af te varen maar weer onze lange hulplijnen. Dat gaat helemaal prima, behalve dat er op het moment dat we goed onze box uit zijn en weg willen varen een andere boot zijn box uitvaart zonder te kijken. Die boot manouvreerde beter en ze voeren snel achteruit van ons vandaan. Niet zonder wat krachttermen van Joost in ontvangst te nemen.

De zeilen staan goed rond een uur of 11. Mooie timing! Het stuk van Oudeschild naar het zeegat hebben we nog wel een flinke stroom tegen. Omdat de wind ook erg tegenvalt halen we op zeil niet de gewenste snelheid en zetten we de motor bij. Dan is onze snelheid toch nog maar 2.5 – 3 knopen over de grond. We doen daardoor wel 1.5 uur over het stukje naar de veerhaven van de TESO (Den Helder- Texel vv).

Joost meldt ons netjes aan bij de verkeerscentrale Den Helder zodat ze weten dat we willen oversteken daar waar de veerboot gaat. ‘Komt helemaal goed’ kreeg hij te horen. Vlak na onze oversteek steekt de veerboot achter ons langs en zoals we weten van onze vele TESO tochtjes in het verleden kruisen de veerboten uit beide richtingen elkaar ongeveer in het midden.

We naderen de zuidkant van Texel en hebben zicht op het beruchte Molengat richting het Noorden als je bovenlangs naar de eilanden wil gaan varen. Het ziet er nu niet gevaarlijk uit maar bij heftig weer is het een erg nauwe doorgang met zandbanken aan beide zijden. Wij nemen het Schulpengat naar het zuiden en varen mooi voor de Lange Jaap langs.

Het is overigens schitterend zonnig weer. Geen wolkje aan de hemel. Het is genieten want we varen ook nog een warme koers met ruime wind.

Helaas kan pas rond 14 uur de motor uit. We varen dan wel zo voor de wind dat de Joost de zeilen op vlinderen heeft kunnen zetten. We krijgen nu ook langzaam de stroom mee naar het zuiden. En dan glijdt de dag zomaar voorbij. Je doet niets en zit alleen maar te genieten. Er is meer deining dan we in Zeeland hadden, maar het valt erg mee. We kunnen er in ieder geval beiden goed tegen. Joost smaakt een broodje opperbest.

We varen zo’n 3 mijl buiten de kust. De plaatsen zijn wel te herkennen maar best ver weg.

Bergen aan Zee en Egmond aan zee

Tegen 18 uur naderen we al de IJgeul voor IJmuiden. We zijn wat voor op ons schema. We besluiten eerst wat dichter naar de kust te zeilen en dan voor de IJgeul te strijken. Maar tijdens een gecontroleerde gijp gebeurt er iets ongecontroleerds. Het harpje van het blok waar de grootschoot aan zit breekt open en het grootzeil schiet helemaal naar buiten met blok en al. Hij heeft nog wel de schoot te pakken. Eerst even rust om te bedenken wat te doen. We zullen tegen de wind in moeten gaan varen om het grootzeil binnen te halen en te strijken. Maar eerst de genua strijken. Bij tegen de wind in varen merk je pas dat er best wel aardige golven zijn. De giek en de schoot hangen weer boven de boot als Joost, doordat hij eens goed wil kijken wat er stuk is aan het harpje, door een golf het blok tegen zijn hoofd krijgt geslingerd.

Pas als hij een noodtouwtje heeft gelegd aan het blok, het grootzeil heeft gestreken en opgedoekt en we verder motorend op weg naar de IJgeul zijn ontdekken we dat hij op zijn voorhoofd een fors bloedende wond heeft. Zijn nieuwe petje heeft heel wat bloed opgevangen. Flink wat keukenpapier om hoofd en petje te deppen, dan een grote pleister en het petje er weer op. Je ziet er niets meer van.

Joost meldt zich nu bij de havendienst IJmuiden die aangeven dat er geen uitvarend verkeer is.

We hadden al gelezen dat bij IJmuiden best forse boten in en uitvaren maar dat het geen drukken haven is. Zo’n 24 schepen per dag. We varen de IJgeul op en houden de lichtenlijn aan.

We krijgen best wat golven nu van opzij maar dat is goed te doen en rond 19 uur varen we tussen de havenhoofden door.

Even verder aan stuurboord ligt de Marina. Er zou daar altijd plek zijn. Er is duidelijk aangegeven waar we mogen liggen. Er is inderdaad plek genoeg!

Met hulp van een andere schipper liggen we vrij snel. Het is dan toch al tegen achten en we zijn best moe. Ook voor vandaag hebben we weer een maaltijd over gehouden die we alleen hoeven op te warmen. We eten het nog net buiten op. We zien dat er nu wel een grote jongen naar buiten gaat.

We lopen nog even naar het toiletgebouw. In deze grote haven is dat nog een hele tippel.

Dan zien we waarom IJmuiden zo’n geweldig lelijke stad is. Helmgras, jachthaven, zee, strand met strandhuisjes en de hoogovens op een lijn.

We zijn trots dat we hier over zee zijn gekomen. Deze winter keken we You Tube filmpjes van zeilers die over zee aankwamen in IJmuiden. ‘Dan ben je pas een echte zeiler’ dacht ik dan.

Voila: zeilers Joost en Ellen! Als dit blog af is liggen deze zeilers gauw onder zeil.


Texelse rust (26 mei 2023)

Het waait vandaag wat hard. Goede smoes om nog een dagje op Texel te blijven. We vermaken ons wel met een lekkere douche, boeken, de krant, computerspelletjes en de tochtvoorbereiding.

Van Texel naar IJmuiden behoeft inderdaad enige voorbereiding. Allereerst kan je niet gewoon langs de kust varen; met name voor Petten is het wat ondiep. Bij Egmond aan zee ligt er weer een windpark – daar wil je juist niet omheen maar binnendoor. En bij IJmuiden zelf wil je met een ruime bocht naar binnen zodat je makkelijk tussen de pieren doorvaart. Zo zetten we met de hand de route op de elektronische kaart in de iPad. De iPad rekent dan voor ons uit dat de tocht zo’n veertig mijl is. (Voor noodgevallen en overzicht hebben we overigens ook de papieren kaarten aan boord.)

Nu staat er voor de haven van IJmuiden nog wel eens vervelende dwarsstroming. Om tweeënhalf uur voor hoogwater is er echter nauwelijks stroming. Wij komen dus het liefst tussen drie en twee uur voor hoogwater aan.

Met een gemiddelde snelheid van vijf knopen kun je dan nog niet uitrekenen wanneer je kunt (moet) vertrekken. Ook de stroming speelt nog een rol en die staat gedurende deze tocht zowel mee als tegen. Met de HP33 kunnen we ook deze puzzel oplossen waarbij het wat lastig is dat de stroming langs de kust ten opzichte van hoogwater in Hoek van Holland wordt weergeven.

Wij hopen morgen om 11uur op de Waddenzee de zeilen te hijsen en dan rond 19uur IJmuiden binnen te lopen!

Na de lunch – het restant pasta van eergisteren – wandelen we weer naar het dorp. Naast de boodschappen wil Ellen warme truien passen. Na eerst allerlei ingewikkeld gebreide wollen truien gepast te hebben slaagt ze uiteindelijk in de winkel voor scheepsbenodigdheden. Ze koopt een warme katoenen schipperstrui. Ze heeft nu een boot, een schipper en een schipperstrui – wat zou zij zich nog meer moeten wensen?

In de middag maak ik me vooral nog even druk met het overbrengen van de elektronisch voorbereide tocht op de iPad in de plotter van de Aquamarijn. Dat is nog wat gepruts vooral omdat de handleidingen niet helemaal geweldig zijn. Na wat gepruts en wat hulp van een Youtube filmpje is het gelukt. Als we willen kan morgen de stuurautomaat de hele tocht sturen!

Het diner nuttigen we bij de Compagnie. Het eerste restaurant vanuit de jachthaven. Bovenop een terp dus we kijken mooi uit op zee. We beginnen natuurlijk met een Texels biertje; Ellen een Skumkoppe, ik een HelBlond van brouwerij TX.

We eten een eenvoudige doch voedzame maaltijd. Het toetje is wel iets bijzonders. Het toetje ‘TX19’ is volgens de kaart bedacht door de schipper van de TX19. Het bevat vanille-ijs met advocaat, boerenjongens en slagroom. Ik heb altijd gedacht dat mijn vader de bedenker van dit toetje was. Dat moet dus even besteld.

Maar nee, dit is toch anders dan mijn vader had bedacht: iets minder vanille-ijs en meer boerenjongens en vooral meer advocaat!

Na de koffie wandelen we terug naar de haven. Waar we ons nog even vermaken met boeken, filmpjes en ons blog.

Texelse vrijbuiters (25 mei 2023)

Na een dag zeilen weer een dag rust. We vragen ons af waar onze energie van weleer is gebleven. De ‘rustdag’ werd dan een fiets of wandeldag. Nu gedragen we ons als echte senioren. Maar we kunnen echt van zo’n dagje genieten. We voelen ons vrij om gewoon te zien waar we zin in hebben.

Na het ontbijt gaan we om de beurt uitgebreid douchen. Ze hebben hier namelijk de beste douches van alle Nederlandse havens. De straal en de temperatuur is te stellen!

Aan het eind van de ochtend lopen we maar eens naar de haven van Oudeschild en het dorp zelf. We lunchen op een terras in de zon en uit de koude wind.

Daarna gaan we naar het museum Kaap Skil. We zijn er ooit op Lukas zijn 5e verjaardag geweest in 2001 waar de oma’s en opa ook bij waren. Toen nog meer een veredeld juttersmuseum. Nu is het een heel professioneel museum. We wilden erheen omdat we in april op tv de docuserie: ‘De jurk en het scheepswrak’ hadden gezien. Het is het waanzinnige verhaal van Texelse amateurduikers die op een nog nog niet eerder gevonden scheepswrak (Het palmhouwrak) stuiten met zeer waardevolle spullen waaronder een 400 jaar oude zijden jurk die heel goed bewaard is gebleven. Ze gingen echter als jutters om met de vondsten. Ze bewaarden de schatten thuis, spoten de jurk met een tuinslang schoon. Een andere jurk stopten ze in de wasmachine. Wanneer professionele archeologen er lucht van krijgen worden het twee werelden tegenover elkaar. Uiteindelijk redt de museumdirecteur van Kaap Skil de situatie. Zij zorgt dat de vondsten op Texel in haar museum worden tentoongesteld. Ga de serie terugkijken op NPO plus als je het nog niet gezien hebt! En daarna wil je ook naar Texel voor het museum.

Bij het museum krijgen we te horen dat we de jurk wel mogen fotograferen maar niet met flits. Tja, eerst er met de tuinslang overheen en dan nu zo voorzichtig? Eerst komen we in een panoramazaal over de Reede van Texel. Een overzicht van het dorp Oudeschild met daarvoor de schepen die op de Reede aangemeerd zijn. Op de achtergrond bewegende beelden van schepen die komen en gaan. Heel erg mooi gedaan. Je krijgt een beetje een indruk hoe dat moet zijn geweest.

Daarna komen we op de afdeling met de voorwerpen van het Palmhoutwrak. Door het hele verhaal van de vondst spreekt het allemaal erg tot de verbeelding. Er moet ook nog veel onderzocht worden, bv van wie de voorwerpen ooit geweest zijn. Maar de zijden jurk is werkelijk het topstuk! Onbegrijpelijk dat deze na 400 jaar in het zoute water te hebben gelegen er zo uit ziet. Ach ja, dan maakt die tuinslang ook niet zoveel meer uit.


We lopen nog even het openluchtmuseum deel in. Maar vinden het daarna wel genoeg. Een volgende keer lopen we nog wel eens dit museum in. Makkelijk met onze museumkaart.

Schuin tegenover het museum is een watersportwinkel. Daar vindt Joost eindelijk een goede vervanging van zijn oude geliefde petje. We kopen er ook nog zeekaarten van de Noordzee en wat nieuwe lijnen voor twee fenders. De verkoper heeft praatjes voor tien en hoopt ons nog meer aan te kunnen smeren. Verder vertelt hij dat hij op zijn boot geen AIS heeft. Zonder kan je namelijk ongezien verboden gebieden invaren bv de windmolenparken. Het is me wel een soort die Texelaren. Vrijbuiters die het niet zo nauw nemen met wet en regelgeving.

Ik ga vast terug naar de boot terwijl Joost boodschappen doet. We maken plannen voor de komende dagen. We wilden eigenlijk morgen al vanuit hier naar IJmuiden varen. Maar morgen staat er toch nog wel een forse wind kracht 4-5. Op zaterdag zou deze 3 zijn. De windrichting is goed, uit het oosten tot noordoosten. We kiezen voor de zaterdag, want we willen aan de veilige kant zitten. We maken rekensommen over hoe laat we hier dan moeten vertrekken. Ook maken we veiligheidsbanden vast aan beide kanten over het dek. Hier kunnen we ons aan vastklikken als we op zee iets op het dek moeten doen. Alles voor de veiligheid!

Joost kookt een maaltijd en later zit hij zowaar een boek te lezen met als titel: Het tij tegen. Dit gaat niet over de zeilsport maar over de democratie.

Zon en wolken (Harlingen-Texel, 26,7 nm, 24 mei 2023)

We willen naar Texel. Met de voorspelde Noordoostenwind goed te bereiken. Stroom mee heb je na hoogwater in Harlingen op de hele route. Nu is hoogwater vandaag pas rond half twee dus kunnen we wat dat betreft rustig aan doen. We besluiten om 11 uur te vertrekken, dan hebben we wel wat stroom tegen maar we komen ook vast een eind op streek.

En 11 uur vertrekken is goed te combineren met rustig aan doen. Ellen doet op haar traditionele wandeling naar de bakker nog een paar andere boodschappen. En omdat de zon schijnt en we in de haven in de luwte liggen, en het er dus aangenaam is, eten we in de kuip!

Maar als je lekker rustig aan doet krijg je opeens toch haast. Zeker omdat de Prins Hendrikbrug van de Noorderhaven maar twee keer per uur op vaste tijden opent. Tien minuten voor de geplande openingstijd gooien we achter in de haven snel los en draaien met een lijntje in de goede richting. Alles gaat voorspoedig en zo zijn we toch nog ruim op tijd voor de brug. En na de brug ligt aan bakboord het restaurant van gisterenavond, ’t Havenmantsje, in de zon.

We varen daarna vlot de Sasbrug door (staat op de foto al open) en de haven uit. Klein stukje richting de Mepen (vanuit de haven stuurboord uit) om het grootzeil tegen de wind te hijsen. En dan draaien we in het zonnetje naar het zuiden.

Maar al gauw drijven er ook wolken over. En dat blijft de hele dag afwisselend zo. Scheelt, tenminste voor het gevoel, zo een paar graden. Dus ook veel twijfel welk kledingstuk aan, op, uit of af moet.

Ik doe mijn nieuwe jas aan en heb het niet meer koud. We schieten ook lekker op. Wel is de wind weer westelijker dan verwacht. En dat betekent dat we op de Texelstroom de vaargeul niet in één keer kunnen volgen en toch een slagje moeten maken. Trouwens niet omdat het buiten de vaargeul te ondiep wordt maar doordat er daar in zee iets gekweekt wordt waardoor je er niet door heen kunt varen.

Inmiddels hebben we flinke stroom mee – wel bijna twee knopen. Dat betekent wel tijdig strijken anders moet je op de motor tegen de strooom in weer terug. Maar dat lukt ons prima en zo varen we al snel het geultje naar Oudeschild in.

In de haven veel lege plekken maar omdat iedereen, net als wij, met de neus in de wind wil liggen is er toch iets minder keus. Ook weer aanleggen aan een ‘korte’ vingerpier. Dat lukt ons, aan een bovenwindse vingerpier, niet in één keer maar in de tweede poging met twee mannen die de lijntjes aanpakken liggen we binnen de kortste keren vast op een mooie plek.

Een drankje in zon in de kuip. Opruimen en uitrusten. Beetje lezen en puzzelen. En de pastasaus van maandag, met verse pasta opeten. Inmiddels zitten we wel weer – vanavond maar weer de kachel aan!

Bunkeren (23 mei 2023)

Vannacht trok de wind fors aan. We dachten in de Noorderhaven goed beschut te liggen maar we gingen best nog wel heen en weer. Vanwege de harde wind zouden we vandaag in Harlingen blijven. Uiteindelijk viel de wind overdag wel mee, maar we vonden het wel prima een dag hier te blijven. Harlingen blijft een leuke stad en in de Noorderhaven voelen we ons thuis.

Toen ik terugkwam van de douche zag ik aan onze steiger ‘Zoef’ de boot van ons lijfblad Zeilen liggen. Op de steiger bleek dat ze een bootmansstoeltje nodig hadden om iets in de mast te repareren. Daar kon ik ze aan helpen. Ondertussen hoorde ik dat deze redacteuren bezig waren met een reportage. Ze zouden naar Vlieland gaan en vandaar in een keer buitenom naar Delfzijl. We zullen het artikel over een paar maanden vast lezen. Toen we later nog een foto van hun boot wilden maken bleken ze al weer ‘Zoef’ vertrokken.

Wij gingen koffie met oranje koek nuttigen in Hotel restaurant Zeezicht met uitzicht op de Oude Buitenhaven. Joost ging daarna naar AH om onze voorraden bij te vullen. Terug op de boot lees ik mijn boek uit. Joost maakt vaarplannen voor de komende dagen. Morgen naar Texel. Maar zouden we vandaar ook over zee naar IJmuiden kunnen varen? Dat hangt vooral van de wind af. We gaan het zien.

Parallel aan de Noorderhaven ligt de enige winkelstraat van Harlingen. We hebben verschillende wensen van heel diverse aard, waarvoor we toch in deze ene straat terecht kunnen. Ik wil een sweater kopen, dat is even zoeken, want ik vind veel niet leuk, ook degene niet die Joost wel leuk vind. En dan vindt hij opeens een Gaastra jas fors afgeprijsd en precies passend bij zijn Gaastra trui.

Uiteindelijk slaag ik toch ook. Het is behoorlijke koud, een groot verschil met gisteren. We zijn steeds blij als we weer een winkel in kunnen. De boekhandel is een volgende warme stop. Heerlijk daar rondneuzen. Wat worden er toch veel boeken geschreven, denk ik dan. Wie schrijft blijft, maar een boek is vaak maar een zeer korte tijd een hit. Ik koop het vandaag verschenen Alkibiades van Ilja Leonard Pfeiffer. Hij hoopt wel een grote roman geschreven te hebben die wat langer meegaat. De krant beloofde 1000 pagina’s. Ik weet niet of de journalist al een exemplaar in mocht zien. Het zijn namelijk slechts 772 pagina’s. De laatste 171 zijn vermeldingen van bronnen en namenlijsten enz. Zou hij dat allemaal echt gelezen hebben? Zijn vorige boek Grand Hotel Europa las goed, dus ik ben benieuwd of ik ook hier doorheen ga komen. Joost kocht ook een dik boek en een dunne. Mochten we ergens vastlopen dan vermaken we ons wel.

Bij de Blokker kopen we nog wat handige dingen voor op de boot zoals opscheplepels en een ‘bootföhn’. Voor mijn haar wel te verstaan. Maar fijn om dat soort dingen niet steeds te hoeven inpakken. We kunnen wel zeggen dat we de Harlingse middenstand goed hebben bedeeld.

We hoeven maar 1 straatje door om met al onze spullen weer op onze boot te komen en van het bunkeren uit te rusten. We hebben voor de avond in een luxe restaurant gereserveerd genaamd:’t Havenmantsje. Ook weer met uitzicht op de Oude Buitenhaven. We nemen er een 6 gangen verrassingsmenu. Sommige gerechten zijn plaatjes! Het is heerlijk, maar ook best veel. Over bunkeren gesproken!

Als we eenmaal buiten staan zien we op het restaurant een gedicht geprojecteerd.

Ik geloof niet dat de dichter van de zee houdt. Of begrijp ik hem verkeerd?

Eenmaal op de boot kunnen we geen pap meer zeggen. In stilte schrijf ik nog dit blog.