Fijn Franeker (31 augustus 2023)

De winden waaien niet helemaal in onze richting. En in plaats van worstelen tegen de wind kiezen we ervoor een dagje in Franeker door te brengen. En ook omdat er af en toe pittige buien overtrekken is dat helemaal geen straf!

Maar tussen de ochtendbuien door schijnt de zon. Voor ons reden voor een korte wandeling naar het eerste terras dat open is. Komen we langs de plek die we zolang zochten – Gods’ akker. Verkeer op wielen mag er niet in. Het moet hier wel goed zijn!

Op het terras is er koffie en de onvermijdelijke Oranjekoek. Als we het tweede kopje op hebben vraagt een voorbijganger of het lekker toeven is op het terras. Zeker zeggen wij, wij hebben geen last van wind en de zon schijnt heerlijk. Echter geven we geen garantie voor hoe lang de volgende bui uitblijft. Via de bakker een korte wandeling naar de boot. Net op tijd binnen voor de volgende bui!

Een dag als deze is goed om de voorraden aan te vullen. Dus we lopen naar de Albert Heijn en komen een oud-collega van Ellen tegen voor een kort gesprek. In de winkel laden we onze kar vol en met volle rugzakken wandelen we terug.

Ook de watertank moet weer gevuld. We zien een kraan maar geen slang. Toch was de buurman gister even bezig met een slang – zou die ergens verstopt zijn. En na enig speurwerk blijkt die inderdaad achter een luik te zitten. Opgelucht laten we de tank volstromen. (Later maak ik ook nog het wierfilter schoon.) Als de havenmeester later het havengeld komt innen verteld hij Ellen waar we de slang kunnen vinden.

Franeker is ook de stad van het oudste werkende planetarium ter wereld. Ik was er eerder (al zeker twee keer) maar het kan het nu toch niet laten om nog eens te gaan. Ellen zal ondertussen de plaatselijke middenstand ondersteunen!

Een kleine tegenvaller is dat ik er niet met mijn museumjaarkaart in mag. Maar een toegangsprijs van EUR 6 houdt mij niet tegen. En dan loop ik langs allerlei telescopen, navigatiemiddelen, filmpjes (met ook André Kuipers) tot het tijd is voor de toelichting in de woonkamer van wolkammer Eise Esinga.

Ik maak me maar niet bekend als iemand die iets van Sterrenkunde heeft gestudeerd. Hoef ik ook niet de planeten in het planetarium in de juiste volgorde (Mercurius, Venus, Aarde, Mars, Jupiter en Saturnus) op te noemen. Weet wel – door de foto’s van Ellen – dat het bijna volle maan is – en dat geeft het planetarium ook aan.

Na de uitleg ook nog even naar de bovenkant van het plafond gekeken. Uiteraard op zolder.

Terug op de boot is er ook tijd voor een puzzel en een boek. Voor het eten gaan we naar De Doelen. Tot mijn genoegen zijn er mosselen. En Ellen eet voor het eerst een stuk zeewolf. Het smaakt ons!

Als we terug op de boot naar buiten kijken blijkt de maan inderdaad vol. Precies zoals Eise Esinga had berekend!

Koude molentocht (Schiermonnikoog – Franeker, 30 aug 2023)

De Westenwind blijft nog even waaien. Afgelopen dagen hield de wind zich koest, wat fijn is als je aan land bent. Vannacht begon de wind al aan te trekken. Hij blaast nu uit het zuiden maar in de middag draait hij weer naar het westen. We hebben besloten om binnendoor, dus via het Lauwersmeer en Leeuwarden richting Harlingen te gaan. We zien wel hoe ver we komen. Harlingen geeft wel de mogelijkheid alsnog het wad weer op te gaan als de wind gunstiger wordt.

We vertrekken om 9 uur, 1.5 uur voor hoog water. Helaas liggen we met de zuidenwind aan lagerwal en de stroming duwt ons ook tegen de steiger op. Een buurman helpt wat afduwen, dat is fijn.

Het is koud op het wad. Een aantal Duitse boten komen ons al zeilend tegemoet. Die hebben fijne wind om naar huis te zeilen! We komen aan bij de sluis, waar al een paar boten wachten op een opening. Die komt er al gauw. Na de sluis varen we meteen naar de jachthaven die daar achter ligt. Er zou daar een dieseltank zijn. We moeten nu eindelijk de tank weer eens vol gooien, dan hebben we de rest van de vakantie geen zorgen meer daarover. Tot onze verbazing gaat er maar 70 liter in. ‘s Avonds rekenen we uit wat ons verbruik dan moet zijn. We hebben eindelijk eens netjes de motoruren bijgehouden sinds het tanken bij ons in de haven. Het klopt dat we een verbruik hebben van 2.5 liter per uur, zoals ons ook was verteld toen we de boot kochten. Voor de zekerheid hadden we gerekend met 3 liter per uur. Dat hoeft dus niet.

Als we het Lauwersmeer over zijn varen we de Frieze wateren op. Op de waterkaart van Friesland staat: Niets zo fris als het Friese water is. Nou, brr, daar komt een koude wind bij en geregeld regen uit de hemel. Het Friese land is erg mooi, maar onder deze omstandigheden geniet je daar iets minder van.

We komen door Dokkum. Mooi die twee molens die daar staan. Ze houden hier nog steeds van bruggeld innen via een klompje. Joost en ik kunnen allebei een keer een klompje vullen. Krijgen we daar geen ruzie over.

We komen onderweg meer molens tegen.

En een bijzonder moderne met wel acht wieken!

En natuurlijk het wereldberoemde bruggetje van Barthlehiem. Terwijl ik er een foto van maak roept een van de fietsers die er bovenop staan naar ons dat dit het bruggetje van Barthlehiem is. Tja, snuggere, het staat er zelfs op! Maar ja, dat kon hij niet zien.

We komen rond 17 uur aan bij Leeuwarden. De bruggen worden daar niet bediend tussen 16 en 18 uur. Dus leggen we aan en kunnen even binnen warm worden en uitrusten. Vooral Joost die toch de meeste tijd aan het roer staat.

Dan gaan we in colonne door het centrum van Leeuwarden. Vorig jaar hebben we daar nog fijn gelegen.

Nu hebben we andere plannen. We willen nog even door tot Franeker. Daar kan je ook prima liggen. Dan zijn we de volgende dag vrij snel bij Harlingen en het wad weer op.

Heerlijk als we rond half negen eenmaal liggen en de stroom hebben aangesloten. Ik kook een supersnelle en lekkere Raasdonders met spek. Dat gaat er na zo’n dag wel in.
Wat zullen we straks weer lekker slapen. Hoewel het even wennen is na al die autoloze eilanden dat er hier auto’s langs rijden.

Rustdag op Schiermonnikoog (29 augustus 2023)

Het bevalt ons goed op Schiermonnikoog en daarom blijven we nog een dagje. In de ochtend lekker rustig aan met rustig ontbijt, koffie en boodschappen. We bakken een eitje voor de lunch en kijken rond in de haven.

Na de lunch gaan we dan toch op pad. We willen de westkant van het eiland ook eens goed bekijken. Bij de eerste fotostop wordt op kleurrijke wijze landbouw bedreven.

We fietsen verder naar de Westerplas. Door de daar aanwezige vogelhut kennelijk een vogelaars paradijs. En dat klopt. Heel veel lepelaars – die je gewoon vanaf het fietspad kan fotograferen.

En dan trappen we even door tot voorbij de camping en gaan daar het strand op. De één zit graag tegen de duinen aan; de ander verkiest een rustplek op het strand.

Uiteraard een weids uitzicht over zee. Een enkele badgast gaat zwemmen aangemoedigd door een zonnetje dat doorbreekt. Ik heb meer oog voor de schepen in het verkeersscheidingsstelsel.

Hierna stappen we weer op de fiets. We moeten toch ook de witte vuurtoren van dichtbij gaan bekijken.

Hoewel, vuurtoren? Deze Zuidertoren is al in in 1909 gedoofd en heeft daarna ook als watertoren gediend. Wel leuk dat er een Monnik als windwijzer opstaat!

En met wat moeite lukt het ons de rode Noordertoren samen met de Zuidertoren op de foto te krijgen. Beide zijn even oud (uit 1853). Maar de rode toren wordt nog gebruikt (met lichtpatroon Fl(4) W 20s) en is zelfs permanent bemand als zeeverkeerspost voor de Oostelijke Waddenzee. Als we hier varen luisteren we via de marifoon naar ze op kanaal 5.

Daarna fietsen we nog even door het dorp en zien waar Schiermonnikoogers wonen. We leveren de fietsen in, doen een laatste boodschap en wandelen naar de haven. Daar wacht een rustige namiddag met een boek.

Na eten, afwas en koffie gaan we douchen. En nu luisteren we naar Katie Melua, drinken een Fanta of thee en eten een chipje.

Veranderd? (Schiermonnikoog, 28 aug 2023)

Ik moet eerlijk bekennen dat ik gisteren niet de leukste zeildag vond. Het eerste stuk nog wel toen we als een speer het zeegat bij Borkum uitvoeren met halve wind en stroom mee. Maar de uren met motor tegen wind en stroom inbeuken op een knobbelige zee was niet echt aangenaam. Onder zeilers is het bekend. Met de heersende winden uit het westen is het makkelijk naar het noorden en oosten te varen, maar zie maar eens terug te komen. We leren er wel veel van en weten steeds beter hoe het zal zijn met bepaalde wind op zee en in de zeegaten. Maar de regenbuien en kou daarbij gaven het gevoel dat de herfst was ingetreden.

Vandaag dacht het weer, ik verander nog even terug naar de zomerstand. En dus was dit het eerste wat ik vanmorgen zag toen ik het gordijntje open schoof.

Na een douche is het dan toch heerlijk om zo de dag te beginnen.

De koffie ook maar op dit terras besteld, boek erbij en je hoeft nergens heen.

Maar rond lunchtijd willen we toch het eiland verkennen. We lopen naar het centrum en ‘genieten’ van de lunch op het mooiste terras van Schier (Graaf Bernstorff).

We besluiten om in ieder geval morgen nog op Schier te blijven en huren een fiets voor 1.5 dag. Dat gaat heel snel en even later zitten we op de fiets en trekt het mooie Schier aan ons voorbij. De rode vuurtoren is erg fotogeniek.

De witte vuurtoren hebben we vreemd genoeg vandaag nog niet gezien. Eerder hadden we ze al samen op de foto vanaf de zee. Morgen nog maar ons best doen en kijken hoe we die op de foto krijgen.

Zo eind augustus en aan het eind van de middag staat de zon al wat lager en dan krijg je mooie foto’s! Wat een ruimte, wat een wad!

De geul waardoor we met de boot kwamen ligt zowat droog.

Terug in de haven lekker uitrusten met een boek erbij. Het is hier heel gemoedelijk en rustig. Er liggen geen rijen boten meer gestapeld, maar ieder heeft een eigen steiger plek. Jonge kinderen doen dezelfde spelletjes als onze kinderen deden. Krabbetjes vangen en ze daarna onder luid gegil weer los laten.

We stappen op de fiets naar hetzelfde restaurant. Het is wel weer een beetje ‘sentimentel journey’: de laatste keer dat we hier waren was 15 jaar geleden met de kinderen en een platbodem. We gingen toen ook uit eten in hetzelfde restaurant. Wat schets onze verbazing dat we precies hetzelfde tafeltje krijgen.

De foto’s bewijzen het. Maar wat nog vreemder is, er is haast niets veranderd in die 15 jaar. Alleen de lange kaarsen zijn veranderd in waxinelichtjes in houders. Staan ze tenminste ook niet in de weg bij de foto. Maar ook het tegenlicht doet hetzelfde op de foto!
En tja, dan moeten we ook bekennen wat er wel veranderd is. Wij zijn allemaal 15 jaar ouder!

Het eten was er weer heerlijk. De fietstocht terug ook, met een mooie lucht en een bijna volle maan.


Een heel eind varen (Greetsiel – Schiermonnikoog, 27 augustus 2023, 66,5nm gevaren)

Rond 8 uur hoogwater bij de sluis. Daarna dus stroom mee naar ‘buiten’ en voldoende water om over wat ondieptes te komen. En dus willen we om 7 uur uit de haven vertrekken. En dat lukt! Ellen vind ook nog even tijd om terug te kijken naar Greetsiel!

De sluiswachter zet zijn deuren vast voor ons open. We weten dat we in de sluis flink omhoog gaan en bereiden ons daar op voor. De sluiswachter heeft er daardoor kennelijk vertrouwen in – we schieten omhoog. Zo zijn we wel weer snel de sluis uit.

We kiezen voor een tochtje over het wad met twee ondiepten naar de Westerems. Zo hebben we onderweg opties als de weersomstandigheden veranderen. Vertrokken we met een zonnetje, al snel komt er bewolking opzetten. Ik wissel de zonnebril voor mijn gewone bril – niet de laatste wissel vandaag – en kan de volgende groene ton nu wel zien liggen. Probleemloos arriveren we op het brede water; aan de overkant ligt Eemshaven!

Stroom mee, de zeilen (met een rif) gehesen en halve wind varen we de Eems af. Daar is Borkum al aan bakboord.

En ook de zeehonden liggen nog steeds vlak aan de kust.

Ondanks de hoge snelheid inmiddels wel een klein zorgpunt. De wind is geruimd van Zuid naar Zuidwest. Dat was wel voorspeld maar wij hoopten dat het conform verwachting wat later zou komen. Dit betekent dat we nu het Rifgat moeten nemen en daardoor Noordelijker op zee uitkomen.

Op zee is ook één mooie andere boot. Een 40ft Wanderer die Borkum aan stuurboord laat liggen en langs de eilanden verder vaart.

We moeten hierna kruisen. Aan de buitenkant begrensd door het verkeersscheidingsstelsel. Aan de andere kant ondiepten en de kust; we gaan echter ook een keer eerder overstag om een bui te ontwijken.

Op een gegeven moment ligt het Westgat, het zeegat op weg naar ons doel, pal in de wind. En nu bij laag water aan de kust de stroom op zee keert, en nu tegen staat, heeft kruisen weinig zin meer. De motor moet aan; ook omdat we natuurlijk weer op tijd bij het zeegat moeten zijn en ons reisdoel alleen rond hoogwater bereikbaar is!

Het waait ook harder dan voorspeld. Dat geeft pittige golven. Het is dan ook tweeënhalf uur flink stampen tegen de wind in. Het grootzeil nog op voor enige extra stabiliteit. Ondertussen krijgen we ook een paar flinke buien over ons heen. Gelukkig is er altijd hoop op beter weer!

Dan draaien we het Westgat in. Dat is even geconcentreerd sturen terwijl we motorzeilen. Stroom mee, wind half in de rug, hoge golven en tussen de tonnen blijven. Gelukkig zijn we de enigen. En als we halverwege zijn krijgen we beschutting van het Rif en de Engelsmanplaat en nemen de golven af. Viel het eigenlijk best mee.

Ellen belt met de haven van Schiermonnikoog. Er is nog plaats voor ons. Behoedzaam sturen we door de steeds smallere geul. En we komen, zoals vooraf gepland, precies op hoogwater (even voor 20 uur) aan. Per marifoon wijst de havenmeester ons een plek. Blijkt er slechts genoeg ruimte als we een klein stukje uitsteken achter de steiger. Daar hadden we niet op gerekend – maar het komt allemaal goed.

Snel opruimen en koken. En nog even een foto van ons achteruitzicht maken.

Vanavond zijn er nog buien. Terwijl het blog wordt geschreven helpt de regen al zout van ons dek afspoelen. Langzaam worden we droog en warm. Het was een lange tocht!